zondag 28 april 2013

Economische bijscholing

De economische crisis is Big Business, en dan niet alleen voor banken en bedrijven. In de afgelopen jaren zijn er ontelbaar veel documentaires en films gemaakt die ofwel een poging doen een aspect van de crisis te verhelderen, of een dramatische invulling geven aan de onpersoonlijke verhalen die dagelijks ons leven binnen komen.

In mijn IDFA aantekeningenboekje, zijn de meeste pagina's gewijd aan documentaires over de crisis. Waar ik op andere plekken nog in het donker aantekeningen probeer te maken over mooie shots of manieren om te interviewen, lukt het me bij deze films alleen maar om de enorme brei aan feiten op te krabbelen, in de hoop er na afloop nog enigszins uit te komen. Hier en daar staat nog een opmerking als 'mooie graphics' of ' hij kijkt buiten het frame', maar het zijn toch voornamelijk opsommingen van getallen en jaartallen met bijbehorende rampzalige feiten. Standaard staat er ook bij iedere film iets in de trant van 'hier moet ik veel meer over lezen', en 'ik heb echt geen idee meer waar dit over gaat' (halverwege een film genoteerd).

Nu ik in de gelegenheid ben om mijn aantekeningen van IDFA 2012 uit te werken in mijn nette boekje, kom ik ook weer achter al mijn voornemens om me meer te verdiepen in dit onderwerp. Zo wil ik een aantal films opnieuw zien: I.O.U.S.A (uit 2008!), Enron (2005), Four Horsemen (2011) en natuurlijk Oscarwinnaar Inside Job (2010). Maar ik ga ook het blog dat Joris Luyendijks in de Guardian schrijft en de blogs van Ewald Engelen lezen.

Wie weet leidt dat alles weer tot een beetje meer kennis en begrip over de situatie waarin we ons bevinden. Ik sta open voor meer suggesties, dus kom maar op!


zondag 21 april 2013

Naïef

Drie weken geleden stond Facebook vol met lovende opmerkingen over de Tegenlicht aflevering De Tax Free Tour, over belastingparadijzen, de off-shore economie en hoe bekende en onbekende multinationals hun winsten weten te vermenigvuldigen. Grote verontwaardiging alom, over de rol die Nederland hierin blijkt te spelen, en veel lovende woorden over de dappere documentaire makers en sprekers in de film. En een plotseling realisatie, zo leek het haast, over onze favoriete bedrijven (Apple, Starbucks, Amazon) die, nu ze indirect via ons hun belasting kunnen ontduiken, echt slecht blijken te zijn.
Hun andere praktijken; de situatie van hun medewerkers in andere landen, of hun producten daadwerkelijk zo 'fair' zijn als ze zelf beweren en de exorbitante bedragen die ze vragen voor het simpele feit dat hun logo op een product staat, al die dingen hebben ons er niet van weerhouden hun producten te kopen, maar daar komt nu verandering in!

Laat ik vooral eerst de hand in eigen boezem steken: ook ik ben lichtelijk verslaafd aan de 'oogstrelende producten van Apple'. Starbucks laat ik links liggen, net als Amazon, maar: ja, ik doe ook mee aan de hypocrisie van deze tijd, waarin we onze verontwaardiging zelden daadwerkelijk aan acties koppelen.

Toen ik echter een paar dagen voor de bewuste Tegenlicht documentaire me uitliet tegenover een vriend over de onrechtvaardigheid van deze wereld, noemde hij me naïef. Dat was toch allemaal geen nieuws? En mocht alles ooit een keer genadeloos ten onder gaan, zoals ik in mijn tirade had geopperd, dan verschilde dat toch niet van andere grote Rijken, die lang lang geleden hetzelfde lot waren beschoren? En ik begreep waarschijnlijk net zo weinig van de economische crisis als hij, en al die slimme mensen die ons ooit hierin hadden gemanoeuvreerd zouden ons er ook vast weer uit manoeuvreren. Dus waar maakte ik me toch zo druk over?

Zijn ietwat neerbuigende opmerking over mijn naïviteit zette me aan het denken. Is het echt belachelijk om je druk te maken over de grotere systemen, omdat je er niet direct iets tegen kan doen? Is het naïef om te hopen dat er verandering kan komen in vastgeroeste patronen? De reacties op de Tegenlicht aflevering gaven me weer nieuwe hoop. Hoe meer we horen, hoe bozer we worden, en misschien komt er dan ooit een moment dat we daadwerkelijk onze verontwaardiging koppelen aan acties en geen nieuwe apple meer kopen.
Tot dan blijf ik naïef, en hoop ik van harte dat mijn Mac niet binnenkort kapot gaat en mij voor een vreselijk dilemma stelt.


donderdag 4 april 2013

Stress

Afgelopen week besprak ik met een fysiotherapeut de pijn die ik al geruime tijd aan mijn onderrug voel, die zo heftig kan zijn dat ik niet weet hoe ik mijn lijf in een nieuwe positie moet manoeuvreren, en die soms dagen of weken lijkt te zijn verdwenen. De fysio vroeg of ik last van stress had?

Ik probeerde licht nonchalant mijn schouders op te halen; ach dat viel wel mee. Ja, de laatste maanden had ik wat meer stress, omdat ik in tijden van crisis door mijn eigen toedoen zonder baan zou komen te zitten, en ja, daarvoor had ik wel wat stress op mijn werk. Maar ach, zo erg was het allemaal niet. Achteraf realiseerde ik me echter dat mijn luchtige gedrag een beetje misplaatst was. Want het uitzicht op een nieuwe, onbekende toekomst veroorzaakt meer stress dan ik zou willen, maar valt in het niet bij de stress die ik de afgelopen jaren op mijn werk heb gehad.

Dit zeg ik niet om medelijden op te wekken. Wat me eigenlijk vooral verbaasde is dat ik me niet echt gerealiseerd heb hoeveel stress ik vaak voel en gevoeld heb. Pas toen de stress op mijn werk met regelmaat tot ruzies thuis leidde, realiseerde ik me dat het wellicht tijd voor verandering was. En nu ik zonder duidelijk plan die toekomst een nieuwe invulling kan gaan geven, voel ik zeker met regelmaat paniek over de onzekerheid die mijn keuze met zich mee brengt. Wanneer ik mijn voorlopige plannen uit de doeken doe aan vrienden, familie en bekenden, kan ik zien hoe zij bij het idee alleen al in de stress raken: "Maar, maar, en hoe ga je, en wat wil je, en dan?" Hun reactie helpt niet mijn stressniveau naar beneden te brengen.
Al met al is het dus helemaal niet vreemd dat ik al een tijd pijn in mijn rug heb. Stress kan allerlei lichamelijke gevolgen hebben, dat wist ik eigenlijk al lang. (Jaren geleden kreeg ik in een extreem stressvolle situatie opeens een aantal dagen uit het niets een dikke lip, en ook overgeven door teveel spanningen is mij niet geheel vreemd).

Maar de ruimte en de mogelijkheden die zich opeens voordoen geven ook nieuwe energie en leiden tot duizenden ideeën voor een mogelijke nieuwe levensinvulling.En dan verandert de stress opeens in opwinding en een positieve spanning, en enorm veel zin om al die nieuwe avonturen te beginnen.



In de documentaire Doen en Laten gaat Anneloor van Heemstra in op de gevolgen van stress, op relaties, op haar lichaam en op de opvoeding van haar kinderen.

Get Microsoft Silverlight
Bekijk de video in andere formaten.